Džez festival
New Orleans, Louisiana, hiljadu osam stotina i neka godina, mali zamračeni bar na njegovom obodu, sposoban da primi svega desetak gostiju, oslobađa scenu lokalnim izvođačima koji će veoma uskoro izazvati revoluciju u muzičkoj industriji.
Tako zamišljamo početak velikog džeza (jazz). Srce ovog novonastalog muzičkog pravca ostaje u ovim zadimljenim lokalima dok njegov glas nastavlja da se širi munjevitom brzinom.
Uslovno rečeno akademska definicija ovog muzičkog pravca bila bi: Jedan od žanrova američke muzike koji se javlja u New Orleans-u u periodu od 1900. pa na dalje koje karakteriše jak, ritmički obrazac, improvizacija, prepoznatljive tonske boje i performansne tehnike i istačkani i skraćeni ritmiči obrasci. No, mnogi se neće složiti s ovom definicijom jer je isuviše uska za definisanje nečeg kao što je sam džez, pre svega zbog njegove duge i burne istorije. Džez zapravo predstavlja najznačajniju formu muzičkog izražavanja u američkoj kulturi sa vanserijskim doprinosom muzičkoj umetnosti. Od nerazgovetnih početaka u New Orleans-u pre više od jednog veka do jednog od najprepoznatljivijih muzičkih pravaca 20. veka.
Čovek koji je među prvima kročio na džez scenu, unevši u istu izvesne promene i kome današnja džez scena mnogo duguje jeste Louis Armstrong. Talentovan ne samo za sviranje, već i za pevanje Armstrong je prosto plenio energijom, svuda gde bi se pojavio. I pored toga što je važio za glavnog baju na muzičkoj sceni, mnogi njegovi poznanici veličali su ga kao ličnost i čoveka. 1964. godine snimljena je njegova najprodavanija ploča Hello, Dolly!
Tokom godina, na muzičkoj sceni pojavila su se još mnoga bitna i velika imena poput Duke Ellinghton (koji nezvanično nosi titulu jednog od najboljih kompozitora u svetu džez muzike), Glenn Miller, Benny Goodman, Charlie Parker kao i mnogi drugi. Bez izuzetka, tu je i slavni Frenk Sinatra.
Kako su se menjala imena, tako je dolazilo i do većih i manjih promena na džez sceni, razvili su se mnogi pravci i njihove manifestacije unutar samog džeza kao što je npr. bio swing.
Džez danas
Kako džez funkcioniše u 21. veku? Mnogi imaju običaj da o džezu pričaju u prošlom vremenu, kao i o mnoštvu kvalitetnih stvari danas, pogotovo starije generacije. Koliko je zaista realno oživeti i održati džez ili bilo šta drugo što se izrodilo iz bunta u svetu novokomponovane stvarnosti i izmenjenih vrednosti? Da li džez zaista muzika prošlosti?
Sva sreća, reklo bi se, pa bunt iznedruje bunt. Današnji izvođači u potpunosti su se posvetili redefinisanju džeza u 21. veku uspostavljajući aktivan odnos prema ostalim muzičkim pravcima.
Kamasi Washington, autor albuma The Epic, ujedno i jedan od saradnika na projektima poznatih izvođača poput Kendrik Lamar-a, u svom teoretisanju na temu nasleđivanja džeza, između ostalog izjavio je sledeće:
So what had I done? The Epic is undeniably a jazz album, and it definitely works in the 21st century. Is it the double rhythm section, the strings and choir? No, those are just tools. What I did is the same thing every musician who has ever made an album that has made an impact did: I made the rules instead of following them. I’ve been doing that since I was a teenager. My spirit was free while making The Epic; my life experience is the driving force behind it, and that’s why people relate to it. In the end, we made music that is deserving of a name — but not music that fits into an imaginary box created by a name. So how can we make jazz work in the 21st century? I have two words for jazz musicians: do you!
Pod sloganom Džez vizije na 33. Beogradskom Džez festivalu predstaviće vam se veliki broj talentovanih vizionara, kako domaćih tako i gostujućih.
Za više informacija od događaju, programu i izvođačima pogledajte ovde.
Izvori:
Hundred years of jazz and history of the genre through the ages
Kamasi Washington Talks Jazz in the 21st Century
Autor fotografije: Splashi