foto: Islam i Zapad DOB, promo
Sreda, 11. septembar 2024. u 19:00 // Tribinska sala Doma omladine Beograda
Ciklus tribina: „Islam i Zapad – filozofija i sociologija“
Organizacija: Dom omladine Beograda i Centar za religijske nauke „Kom”
Predavač: dr Muamer Halilović, član Saveta osnivača Centra za religijske nauke „Kom”
U okviru šeste tribine iz ciklusa „Islam i Zapad – filozofija i sociologija” nastojimo da uporedimo neke od osnovnih segmenata Marksove socijalne misli s onim što se ističe u islamskoj tradiciji. Pojedini analitičari često pokušavaju da pronađu određene paralele između Marksovih socijalističkih pogleda na društvene probleme i nekih segmenata islamske filozofske i socijalne misli. Koliko u takvim analizama ima istine? Koje su sličnost i koje su razlike? Kako u svemu tome protumačiti ulogu religije? Na ovoj tribini nastojimo da ponudimo okvirne odgovore na ova pitanja.Prema klasičnom filozofskom mišljenju u islamu i hrišćanstvu, religija je izvor saznanja, te je sasvim moguće iz nje preuzimati znanje na osnovu kojeg ćemo suvereno analizirati čovekov individualni i društveni život. Društvo je, prema tom pogledu, predmet naučnog istraživanja koje je nekad racionalno a nekad empirijsko, ali koje je svakako utemeljeno na saznajnim osnovama religije kao obuhvatnog pogleda na svet. Na isti način, kada se pojmi suština društva i socijalnog života, moguće je razmotriti i praktičnu ulogu religije u društvu. Socijalna filozofija u islamu nužno obuhvata sve te aspekte i ne ograničava se samo na analizu praktične uloge religije u zajednici. S druge strane, na osnovu modernog stanovišta, gde dominiraju empiristički i pozitivistički stavovi, religija ne poseduje gotovo nikakav naučno kredibilan i saznajni karakter. Ona je zbir emotivnih iskaza i simboličnih obreda koji imaju dejstvo na razne tokove čovekovog individualnog i socijalnog života. Ona sama po sebi ne može razmatrati ni suštinu čoveka kao individualnu ličnost, ni prirodu društva. Religija je pojava koju treba da analizira druga saznajna institucija, a budući da ima i dejstva na društvo, bar delimično – a kod nekih sociologa i potpuno – ona se mora predstaviti kao socijalna pojava. I pošto je sociologija nauka koja razmatra socijalne pojave, obavezu analiziranja suštine religije i njene uloge u zajednici preuzimaju sociolozi.
Muamer Halilović (Prijepolje, 1987), član je Saveta osnivača Centra za religijske nauke „Kom” u Beogradu. Diplomirao, magistrirao (tema: Suština civilizacije u transcendentnoj filozofiji) i doktorirao (tema: Komparativna analiza sociologije religije Muhameda Huseina Tabatabija i Emila Dirkema) na al Mustafa međunarodnom univerzitetu u Komu, u Iranu. Nakon završenih studija, u Iranu je bio šef Grupe za civilizacijska istraživanja na Institutu za društvene nauke „Bakiralulum”, gde je ujedno bio i glavni i odgovorni urednik naučnog časopisa Filozofija civilizacije. Više od deset godina je glavni i odgovorni urednik naučnog časopisa za religijske nauke Kom koji se izdaje u Beogradu, a član je uredništva i nekoliko drugih međunarodnih časopisa. Objavio je više od četrdeset naučnih radova iz oblasti islamske filozofije i socijalne misli u domaćim i međunarodnim naučnim časopisima. Važnije knjige: Istorija socijalne misli u islamu (Beograd, 2021), Islam i sociologija religije (Beograd, 2019), Sunce u senci (Beograd, 2018), Suština civilizacije u transcendentnoj filozofiji (Iran, 2018), Produkcija religijskih nauka – civilizacijski pristup (Iran, 2017), Moć društva: islam, filozofija, civilizacija (Beograd, 2016), Kratka istorija islamske filozofije – koautor (Beograd, 2014), Istorija kulture i civilizacije islama i Irana – prevod (Beograd, 2016).